top of page
Writer's pictureDang Quoc Truong

CHUYỆN CHỢ LỚN - Bệnh viện xây trên đất nghĩa trang ở Chợ Lớn (kỳ 1)

Bằng chứng qua các nghĩa từ trong khuôn viên bệnh viện

 

Trên mảnh đất Chợ Lớn lâu đời này có vô số câu chuyện và di chỉ của người Hoa như các hội quán, trường học, bệnh viện v.v… được nhiều người biết đến, thế nhưng bên cạnh đó cũng có những di chỉ bị phai nhòa theo thời gian, và do thiếu tài liệu khảo cứu. Nghĩa từ Chợ Lớn cũng dần phai dấu ít được biết tới do ẩn khuất trong khuôn viên các bệnh viện


 Nhà hàng chay, nhà hàng chay An Duyên, nhà hàng chay tphcm, nhà hàng quận 5, quán chay ngon, quán chay quận 5, quán chay nổi bật, cơm chay, món chay, cách nấu món chay, An Duyên, nhà hàng chay q5, nhà hàng chay ngon tphcm, danh sách nhà hàng chay ngon, món chay giao tận nơi, nhà hàng chay quận 6, nhà hàng chay quận 8, nhà hàng chay quận 10

NGHĨA TỪ LÀ GÌ? - DẤU ẤN TÌNH THƯƠNG ĐỒNG HƯƠNG

Xưa giờ ai cũng biết người Hoa Việt Nam nói chung và người Hoa Chợ Lớn nói riêng đều có tinh thần truyền thống tương thân tương trợ, luôn chung tay gầy dựng các sự nghiệp từ thiện giúp ích cho cộng đồng, xây dựng bệnh viện để giúp người bệnh có nơi chữa trị; và khi lìa đời người mất có nơi chôn cất, thế nên các hội quán người Hoa đã lập nên các khuôn viên mộ phần nghĩa từ (hay còn gọi là nghĩa địa). Các hội quán sẽ tổ chức ban trị sự để quản lý nghĩa trang cũng như cử hành lễ cúng kiến và chăm sóc mộ phần.



Do tại lối vào các nghĩa trang đều có xây nhiều đền thờ, cúng thần thổ địa, nên khu vực này được gọi nghĩa từ. Nhưng trong khuôn viên này không chỉ có mộ phần của hội đồng hương mà cũng là nơi các hương thân làm lễ tế bái các bậc tiền nhân, nơi yên nghỉ cuối cùng và tưởng nhớ tổ tiên, song do thói quen, người Hoa Sài Gòn - Chợ Lớn hay gọi chung khu phần mộ là nghĩa từ luôn.


CÁC BỆNH VIỆN HAY CÓ NGHĨA TỪ VÌ XÂY TRÊN ĐẤT NGHĨA TRANG XƯA

Xem lại bài viết về các bệnh viện của người Hoa Chợ Lớn tại đây

Gần những năm nay, nhiều người Hoa trẻ tuổi có câu hỏi tại sao các bệnh viện người Hoa hay có nghĩa từ? Ví dụ như các bệnh viện:

Bệnh viện An Bình (trước đây là bệnh viện Lục Ấp, Triều Châu)

Bệnh viện Nguyễn Trãi (trước đây là bệnh viện Phúc Thiện, Phúc Kiến)

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (trước đây là bệnh viện Quảng Triệu)



Ban đầu quan điểm của tôi về nghĩa từ rất đơn giản, tôi chỉ nghĩ nghĩa từ là nơi tạm đặt các bài vị và hài cốt của những bệnh nhân qua đời trong bệnh viện và chờ người thân đến nhận, hoặc là nơi bác sĩ, thân nhân đến cầu phúc, cho đến khi gần đây tôi đến tham quan nghĩa trang Lái Thiêu tại Bình Dương hay còn gọi là Quảng Triệu nghĩa từ Chợ Lớn và tìm hiểu thêm những tài liệu khác mới thực sự làm rõ được vấn đề “Tại sao trong bệnh viện có nghĩa từ”.


Bệnh viện Lục Ấp, bệnh viện Phúc Thiện, bệnh viện Quảng Triệu đều từng được xây dựng trên khu nghĩa trang Triều Châu, Phúc Thiện và Quảng Triệu trước kia do nhu cầu phát triển y tế khám chữa bệnh của địa phương cùng sự phát triển quy mô đô thị, khiến việc tái thiết bệnh viện dành cho người sống cấp bách hơn việc giữ đất cho người quá cố, từ đó chủ trương di dời nghĩa tự ra vùng ngoại ô, dùng đất ấy để xây bệnh viện cho cộng đồng được ủng hộ hơn cả. Ví như Tuệ nghĩa từ (hay còn gọi là Quảng Triệu nghĩa từ) là do nhu cầu phát triển y tế nên chuyển sang xây bệnh viện.


CÁC NGHĨA TỪ BỆNH VIỆN HIỆN ĐÃ THAY ĐỔI CÔNG NĂNG

Hiện nay các ngôi nghĩa từ không còn hoạt động lưu giữ tro cốt, hay các dịch vụ mai táng như xưa kia.

Nghĩa từ Phước Thiện - bệnh viện Nguyễn Trãi (hay còn gọi là Phúc Kiến Nghĩa Từ, Từ Đường Phúc Kiến (đã được trao bằng di tích nghệ thuật cấp Thành phố). nguyên là ngôi từ đường của nghĩa trang Phúc Kiến xưa, sau khi được di dời, trên nền đất cũ đã xây dựng nên bệnh viện Nguyễn Trãi để khám chữa bệnh cho người dân. Tuy nghĩa trang đã được di dời, nhưng ngôi từ đường mang đậm phong cách kiến trúc độc đáo. Hiện các hoạt động tế tổ, và thực hành văn hoá cũng còn được giữ lại khá nhiều bởi cộng đồng người Phúc Kiến.


Tượng nghĩa từ - bệnh viện An Bình được xây dựng từ năm 1892, sau khi xây nghĩa từ, nơi đây cũng trở thành nơi khám chữa bệnh cho đồng bào người Hoa trong vùng. hiện nay Tượng nghĩa từ vẫn còn lưu lại bài vị tiền nhân, việc thờ cúng và các tượng thần, phật không nhiều. Mọi người thường đến đây để tìm nơi bình an và yên bình.


Đại từ liên xá - bệnh viện Nguyễn Tri Phương (Trước kia là Quảng Triệu nghĩa từ) hơn 118 năm tuổi, ban đầu nơi đây ngôi nghĩa tự được tận dụng là trạm y tế khiêm tốn chuyên chữa trị miễn phí cho cộng đồng người Hoa, nay Đại từ Liên Xá được xem như một ngôi "chùa", là điểm tựa tinh thần cho bệnh nhân, thân nhân và nhân viên y tế, là từ đường thợ cúng tiền nhân.


Phần 2 An Duyên sẽ giới thiệu riêng về Quảng Triệu nghĩa từ, nghĩa trang đầu tiên của người Quảng Đông, đã hơn 3 lần di dời, gắn bó mật thiết với những câu chuyện, câu cửa miệng của nhiều người Chợ Lớn xưa, nay ở đâu?


---


☎️ Thông tin gọi món và đặt bàn tại:

• Hotline: 028.629.88668 - 0908.421.461

• Web: anduyencholon.com/menu

• Page: fb.com/anduyencholon

• Cửa hàng: 15 Trần Điện, phường 10, quận 5.





Recent Posts

See All

コメント


bottom of page